Chutney – Kiedy staropolska kuchnia spotyka się z indyjskimi smakami

W XVII wieku, polska gastronomia zaznajomiła się z gęstym i pełnym aromatu sosem, który zyskał miano „gąszcze”. Chutney to egzotyczny dodatek, którego korzenie są zakorzenione w kucharce indyjskiej, gdzie jest wykorzystywany jako doskonałe uzupełnienie wegetariańskich oraz mięsnych potraw. Sos chutney, przyrządzony z owoców lub warzyw, można rozpoznać po swoim odrobinę pikantnym, niekiedy słodkawym bądź lekko kwaskowatym smaku, który stanowi doskonały akcent dla każdego dania.

Kuchnia indyjska jest znana ze swojej intensywnej palety zapachów i smaków. Unikalna kombinacja słodkich i pikantnych elementów, zaakcentowana obfitością różnorodnych ziół, to jej niewątpliwy atut. Chutney jest jednym z kluczowych składników tamtejszych dań, zarówno pod względem smaku jak i zapachu. Ten gęsty sos doskonale komponuje się też z rybami czy mięsem serwowanym w Polsce i świetnie sprawdza się jako dodatek do potraw wegetariańskich. Tradycjonaliści mogą wyrazić swoje niezadowolenie z tak nietypowych połączeń smaków, ale miłośnicy kulinarnych eksperymentów na pewno będą oczarowani smakiem chutney. Słodki sos neutralizuje intensywnie przyprawione mięsa, natomiast jego pikantna wersja podkreśla subtelny smak ryb i warzyw.

Gęsty i pełen aromatu sos, znany dzisiaj jako chutney, po raz pierwszy został opisany w polskich przepisach kulinarnych już w XVII wieku. Stał się on istotnym elementem staropolskiej kuchni, funkcjonując pod nazwą gąszcze. Sos ten bazował na winie zagęszczonym przez ugotowane i przetarte bułki, jabłka i cebulę. Ostre przyprawy, takie jak pieprz, imbir, szafran i kardamon nadawały gąszczowi wyjątkowy smak, który następnie był dodatkowo wzbogacany cukrem utartym z cynamonem. Wskazówki Stanisława Czernieckiego, pierwszego mistrza kuchni Rzeczypospolitej, sugerowały przyrządzanie gąszcza z fig lub rodzynek rozrzedzonych winem, zmiażdżonej marchwi czy topinamburu, a także z gotowanej i przetartej na sicie cebuli.

Dzisiaj w sklepach z żywnością etniczną mamy możliwość zakupu gotowego sosu chutney, ale warto pamiętać, że samodzielne przygotowanie tej potrawy w domowych warunkach jest o wiele zdrowsze. Wystarczą nam do tego owoce lub warzywa, kilka aromatycznych ziół takich jak kumin, pieprz seczuański, kurkuma, imbir oraz cebula i czosnek. Smak możemy dodatkowo urozmaicić poprzez dodatek rodzynek, czosnku, cebuli, musztardy, octu itp.