Analiza matczyno-płodowego konfliktu serologicznego: przyczyny, skutki i możliwe środki zapobiegawcze

Znane są różne patologie związane z porodem, wśród których często spotykany jest konflikt serologiczny między matką a płodem. Ten specyficzny konflikt jest wynikiem niezgodności antygenu układu Rh grup krwi pomiędzy matką a jej dzieckiem. Konflikt ten występuje, gdy do krwiobiegu matki dostaje się niewielka ilość krwi płodu, co może prowadzić do poważnej choroby hemolitycznej u noworodka. Ta sytuacja rodzi wiele pytań dotyczących potencjalnych skutków dla rosnącego dziecka, konsekwencji zdrowotnych dla matki oraz możliwości zapobiegania takiej sytuacji.

Podstawowym czynnikiem prowadzącym do konfliktu serologicznego jest niezgodność grup krwi pomiędzy matką a płodem. Szansa na pojawienie się takiego konfliktu wzrasta, gdy matka ma grupę krwi Rh negatywną, a płód Rh dodatnią. Pomimo tego, incydencja tego typu konfliktów jest stosunkowo niska, szacowana jest na około 0,2-0,3%.

Wszyscy ludzie rodzą się z określoną grupą krwi, którą dziedziczą po swoich rodzicach. Niektóre z grup krwi to A, B, AB lub 0. Większość ludzi, około 80%, ma na powierzchni swoich czerwonych krwinek antygen Rhesus, co oznacza, że mają krew Rh+. Osoby nieposiadające tego antygenu mają krew Rh-. Jak wcześniej wspomniano, ryzyko konfliktu serologicznego wzrasta, gdy matka ma krew Rh-, a jej płód ma krew Rh+.

W takim przypadku, organizm matki zaczyna tworzyć przeciwciała anty-D (IgG), które atakują czerwone krwinki płodu. Przeciwciała te widzą rozwijający się płód jako patogen i przedostają się do krwiobiegu płodu przez łożysko. To jednak nie dzieje się spontanicznie – reakcja immunologiczna jest inicjowana w momencie, gdy do krwiobiegu matki dostanie się niewielka ilość krwi płodu.

W normalnej ciąży krew matki i płodu nie miesza się ze sobą. Konflikt serologiczny (czyli mieszanie krwi matki Rh- z krwią płodu Rh+) występuje najczęściej w wyniku uszkodzenia łożyska, zabiegów inwazyjnych wewnątrzmacicznych lub krwotoków. W pierwszej ciąży, konflikt serologiczny jest najczęściej inicjowany podczas porodu.